Sosyal Mühendislik

Medya manipülasyonu ya da yönlendirmesi

Manipülasyon, yönlendirmek, etki altına almak, insanları istenildiği şekilde düşünmeye sevketmek şeklinde zihinsel süreçleri açıklamada kullanılan bir kavramdır. Haber kaynaklarımız eskisi kadar kısıtlı değil. Eskiden yazılı medya aracı olarak gazeteler, görsel olarak sadece televizyon vardı. Günümüzde ise internet ve internetin getirmiş olduğu milyonlarca insanı birbiri ile iletişime davet eden sosyal ağlar var. Bu sosyal ağlar o kadar büyüdü ve hızlandıki artık TV ‘den önce Facebook ve Twitter’dan alıyoruz önemli bir haberi. Hem TV Manipülasyonmedyasının hemde internetteki kaynaklarda haberlerin, olayların nasıl manipüle edildiğine değinelim biraz. Haberler bizlere ulaşmadan önce medya çalışanları tarafından şekillendirilirler. Realiteden uzaklaştırılmış, bilinçli olarak üretilen mesajlar ile sunulan haberler insanları düşünsel açıdan manipüle eder. Medya gücünü elinde bulunduranlar empoze etmek istedikleri fikirleri ellerindeki en kıymetli araç olan manipülasyon ile gerçekleştirebilirler. Medya gerçekliğin belli boyutlarını vurgulayıp belli boyutlarını örtbas ederek ya da kendi istediği şekilde değiştirerek yansıtabilir. Bu manipülasyondur. Yanlış veya yalan haber tehlikeli değildir. Birkaç saat belki bir kaç güne yalan olduğu ortaya çıkar öğrenebiliriz.Ancak manipüle edilerek bizlere sunulmuş gerçekler inandırıcı, kışkırtıcıdır. Manipülasyon maalesef kendini çok hızlı şekilde benimsetme gücüne sahiptir. Bu yüzden topluluklar manipüle edilmiş bir gerçekliğin arkasından sürüklenebilirler.

Örneğin konu girişinde resimde 3 kare yan yana. (Meşhur, ” bir rehin ve askerler”) Şimdi bunu her yerde hemen herkes paylaştı okudu. Manipüle edilmiş bir fotoğraf olduğunu herkes gördü. Peki bu fotoğrafın orjinalinin kaynağı kim ? Fark ettiyseniz fotoğraf iki şekilde manipüle edilmiş. Birinde CNN logosu diğerinde El Cezire televizyonu logosu var. İlk başta bu fotoğraf sade biçimde çıktı sonra TV ‘lerin logosu baskılı olanını gördük. Logolar kasıtlı olarak bu şekilde basılmış olabilir mi ? İyiliği, merhameti temsil edilecek şekilde kesilmiş sağdaki karede CNN logosu var (batı haber kanalı), sanki rehinenin kafasına silah dayanmış işkence ediliyormuşcasına manipüle edilmiş halinde ise El Cezire logosu var. ( doğu haber kanalı). Bu da bir manipülasyon değil mi ? İnsanlara gizliden gizliye Batı ‘nın haber kaynakları daha güvenilir imajı veriliyor olabilir mi ?

Schiller’e göre manipülasyon ancak yarı uyanmış bir kitlenin ortaya çıkması durumunda  kullanılır (Schiller, 1993: 10).  Doğrudan baskıyla idare edilebilen kitleler üzerinde manipülasyon uygulamak gereksizdir, onlar açıkça söyleneni zaten yaparlar.

Medya-2Medyanın manipüle ettiği haberleri, insanlara daha inandırıcı gösterebilmek için kendine bir imaj çizmesi gerekir. Bu imajın başlıca kriterleri “özgürlükçü” gibi görünmek, “tarafsız” olduğunu iddia ya da ima etmektir. Bu şekilde güvenilir bir kaynak olduklarını kabul ettirmeye çalışmaktır. Güvenilir izlenimini oluşturduklarında insanlar manipüle edilmiş haberleri daha kolay benimseyecek, süreç hızlanacaktır. Manipüle edilmiş olay, olgu ve haberlerde gerçeklikten parçalar bulunduğundan insanların kabullenmesi daha kolaydır. Medya organlarının sürekli uzmanlara, uzman görüşlerine yer vermesi de tarafsız görünme çabasından kaynaklanmaktadır. Ancak bunu yaparken de çıkardıkları uzmanlar yine taraflı kişiliklerdir.

Radyo ve televizyon haberleri çok hızlı bir yayın akışı içinde gerçekleştirilmektedir ve böylece anlaşılması zor bir hal almıştır. En çok yatırım yapılan alanlardan birinin haber havuzu olmasına rağmen  haberlere; yarışma programlarına kıyasla, çok az zaman ayrılmaktadır. Bu çelişki bir yöntemle açıklanabilir: Haber Bombardımanı. Haberler izleyici/dinleyicinin anlama düzeyini en aşağıya çekecek şekilde verilmektedir.

Share this Story
  • Sosyal Mühendislik

    Medya manipülasyonu ya da yönlendirmesi

    Medya gerçekliğin belli boyutlarını vurgulayıp belli boyutlarını örtbas ederek ya da kendi istediği şekilde değiştirerek yansıtabilir. Bu manipülasyondur.
Load More Related Articles

Facebook Comments

3 Yorumlar


  1. mustafa

    06/21/2012 at 21:50

    medyaya fazla inanmıyorum artık. 🙂 . gerçek haber bulmak çok zor. çevirip çevirip aynı haberleri yayınlıyorlar birde 🙂

    Reply

  2. tuğçe

    06/21/2012 at 22:28

    bayildim harika bir yazi olmus guzel bir konuya parmak basilmis syn.karabulut tesekkur ederiz

    Reply

  3. Serkan

    09/08/2013 at 19:08

    Bu güzel yazı için teşekkürler.Bu konu hakkında benimde yazıklarımı okuyabilirsiniz. – http://www.serkanince.com/2012/04/medya-medyann-gucu-medya-manipulasyonu.html

    Reply

Eleştiriyi Cevapla mustafa Eleştiri İptal

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hakkımda


2010 yılından bu yana blog yazıyorum.


Dijital İş Geliştirme, Dijital Pazarlama, Medya ve Algı Yönetimi, İnternet Reklamcılığı, Web Geliştirme üzerine profesyonel olarak çalışmalar yürütüyorum.


Teknovol 'de kurucu ve yönetici olarak profesyonel iş hayatına devam ediyorum. İnterneti severek ve internetin daha güzel bir alan olmasına yönelik olarak seçici davranarak, yalnız maddi kaygı değil değer ve anlam katmayı da düşünerek güzel işler yapıyoruz.